Calciferende tendinitis of kalk in de pezen van de schouder
Bij u is vast gesteld dat in een of meer van de pezen van de schouder (de zogenaamde rotator cuff) zich kalk bevindt.
Wat is een kalkafzetting?
In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt is de kalkafzetting in de rotator cuff een zachte, tandpasta-achtige substantie. De kalkafzetting bevindt zich altijd in van de pezen. Het is één van de meest pijnlijke aandoeningen in de schouder. Met name als de kalk zich gaat oplossenen een heftige slijmbeursontsteking veroorzaakt.
Figuur 1: Kalkafzetting aanwezig in de pees (supraspinatuspees)
Hoe ontstaat een kalkafzetting?
De oorzaak voor het ontstaan van deze kalkafzetting is onbekend. Er zijn wel een aantal mogelijke theorieën beschreven in de literatuur maar nog niets hiervan is bewezen.
Er wordt aangenomen dat bij 3 tot 5% van de bevolking deze kalkafzettingen waargenomen kunnen worden. Bij 1/3 tot ½ van deze mensen komt het tot klachten in de schouder. Iets vaker bij vrouwen en vaak tussen het 40e en 55e levensjaar. Kalkafzetting in de rotator cuff komt niet of zeer zelden voor bij kinderen en ook niet of zelden op hogere leeftijd (>75jaar). Het is iets dat zich op een gegeven moment vormt en in principe ook weer vanzelf oplost. Dit kan echter zeer lange tijd (maanden tot 1 jaar )duren.
Symptomen
In de tijd dat de kalk aanwezig is (soms wel jaren) kan deze zeer veel klachten veroorzaken. Meestal is er een verhaal van terugkerende "slijmbeursontstekingen".
De pijn is vaak aan de voor en zijkant van de schouder gelokaliseerd en straalt veelal uit naar de bovenarm en elleboog. De pijn verergert of treedt op bij het omhoogtillen van de arm en bij de arm naar achteren bewegen (jas aantrekken, BH vastmaken). Slapen op de aangedane zijde is pijnlijk en 's nachts ervaren de patiënten vaak meer pijn. Ook hebben veel patiënten last van tintelingen of een slapend gevoel in de hand. Wanneer de kalk spontaan gaat oplossen kan er een extreem pijnlijke situatie ontstaan. Patiënten scoren de pijn dan meestal als 10 op een schaal van 0 tot 10. Ook is de schouder dan niet te bewegen als gevolg van de pijn.
Onderzoek
Kalkafzetting in de pezen van de rotator cuff kan het beste vastgesteld worden op een röntgenfoto of met echografie. Een MRI-scan of een CT-scan heeft geen toegevoegde waarde.
Behandeling
Als men helemaal niets doet en afwacht, zal, zoals ook hierboven beschreven, de kalk uiteindelijk oplossen. De ernst en of de duur van de klachten bepalen of men zich wil laten behandelen. In figuur 2 en 3 zijn de stadia te zien van een beginnende en al bijna opgeloste kalkafzetting.
Figuur 2: Kalk begint van vorm te veranderen.
Figuur 3: Kalk is bijna helemaal opgelost.
Als men nog helemaal geen behandeling heeft ondergaan en wel veel klachten heeft dan wordt in eerste instantie een injectie met lokale verdoving en corticosteroïden (ontstekingremmend medicijn) gegeven in de slijmbeurs. Door deze injectie verminderd of verdwijnt de irritatie die als gevolg van de kalk is ontstaan. In sommige gevallen is de patiënt voorgoed pijnvrij.
Mochten de klachten na verloop van tijd toch weer terugkomen, dan komt de patiënt in aanmerking voor een zogenaamde barbotage behandeling (in het engels vaak Needling genoemd). Dit is het echogeleidt aanprikken van de kalkafzetting. Dit leidt in ongeveer 75% van de gevallen tot het oplossen van de kalk.
Mocht ook na deze behandeling de kalkafzetting nog steeds aanwezig zijn, dan kan in sommige gevallen uiteindelijk een kijkoperatie nodig zijn om de kalk definitief uit de pees te verwijderen.
Prognose
De uiteindelijke prognose bij deze aandoening zeer gunstig. Vaak is het een kwestie van tijd (meerdere maanden) en geduld voordat de schouder weer geheel pijnvrij is.